Altı Adımda Hayatını Değiştir

Değişim veya değişmek denildiği zaman genelde aklımızda büyük ve bir anda gerçekleşmesi mümkün olmayan şeyler canlanır. Bunları gerçeğe dönüştürmek ise sihirli bir parmak şaklatmasından çok bir karıncanın bir ekmek kırıntısını evine taşıması gibi sabır ve azim gerektiren bir süreçtir. Bu süreci yönetmeyi kolaylaştırması ve süreç içerisinde kaybolmayı önlemesi için altı adımdan oluşan bir teknik kullanıyoruz.

1-) Karar Öncesi

Bu aşamada henüz değişime karar verilmemiştir. Bilinçsiz veya spontane şekilde değişim için bazı denemeler yapılmış olabilir. Kimi durumlarda kişi ikinci adımda değiştirmesi gerektiğine karar vereceği şeyin farkında dahi olmayabilir. Birinci aşamada kişi donuk durumdadır, çevresinde gerçekleşen olaylara tepki vermez. Dış etkenler kişiyi kimi zaman dondurur kimi zaman eritir. Kişi ise kaderini kabullenmişçesine sadece durur.

2-) Düşünme

Bu aşamada kişi değiştirmek istediği şeyi zaten biliyor olabilir. Eğer bilmiyorsa da artık donuk durumda değildir çevresinde yaşanan olayları ve içinde bulunduğu durumları aktif olarak değerlendirip analiz etmektedir. Bu aşamada kişi eline kağıt kalem almak zorunda değildir, süreç tamamen kişinin zihninin içinde de gerçekleşebilir. Bu aşamada esas önemli olan değiştirilmek istenen durumun/durumların tespitinin yanı sıra üçüncü aşamaya geçilemese bile birinci aşamaya dönmektense en azından bu aşamada kalabilmektir çünkü kişinin bilinci açık olduğu sürece her zaman üçüncü aşama için umut vardır.

3-) Hazırlık

Bu aşamada kişi ikinci aşamada tespit ettiği ve değiştirmek istediği durumu/durumları boş bir kağıt üzerinde sıra farketmeksizin listeler. Daha sonra ikinci bir temiz kağıda birinci kağıttaki karışık listeyi önem sırasına göre çoktan aza doğru sıralar ve böylece kişi kendisi için en önemli ve öncelikli olan durumu belirlemiş olur. Artık teorik evreyi geride bırakıp listenin birinci sırasında ki durumun nasıl istenilen şekilde değiştirebileceği ile alakalı adım adım bir plan yapma aşamasına girmiş bulunmaktayız. Planın adımlarını da aynı şekilde temiz bir kağıda yazıyoruz.

Örnek planlama:

Amaç: Ayakkabımı giymek.

(Madde sayısında herhangi bir sınırlama yoktur).

1- Üzerimdeki yorganı açacağım.

2- Yataktan kalkacağım.

3- Ayakkabılığa doğru yürüyeceğim.

4- Giymek istediğim ayakkabıyı seçeceğim.

5- Çekeceği alacağım.

6- Ayakkabıyı giyeceğim.

7- Bağcıklarımı bağlayacağım.

4-) Eylem

Bu aşamada yaptığımız listenin birinci maddesinden başlayarak uygulamaya başlıyoruz. Burada önemli olan tüm maddelerin tek seferde uygulanması değil, zaten çoğu zaman da bütün maddelerin tek seferde uygulanması mümkün olmuyor. Unutmayın yazının en başında mucize parmak şıklatması yok demiştik. Uygulama süresince acele etmemek ve maddelerin tümünü uygulamak için çaba sarf etmek en önemli etkenlerden biri. Planın uygulama sürecini denizden korkan birine deniz kıyısında korkusunu yenmesine yardım ediyormuşsunuz gibi hayal edebilirsiniz. Planı da aynen bu şekilde uyguluyoruz küçük adımlarla. Denize girmeden önce sahilde durmak sonraki gün kıyıya yaklaşmak...

5- Devamlılık

Yapılan planlamadaki maddelerin kusursuz olarak işe yaramayacağı malesef dünyanın kabul edilmesi gereken bir gerçeği. Bu durumda yapılan planda işe yaramayan maddeler olduğu taktirde planlama aşamasını tekrarlayıp işe yaramayan maddeleri revize ediyoruz. Eğer bir maddenin işe yarayacağını düşünüyorsanız ama birinci denemede işe yaramadıysa o maddeye ikinci ve üçüncü bir şans verebilirsiniz ama üçüncü denemeye rağmen ilerleme kaydedilemiyorsa yeni bir alternatif oluşturma zamanı demektir.

6-) Son

Final aşaması kişinin hedeflediği değişime ulaşmasıdır ve artık üzerinde çalışılan durum için aktif olarak önceki adımların uygulanması sonlandırılır. Günlük yaşamın doğası gereği insanlar farkında olmasa dahi sürekli bir değişim süreci içindedirler. Değişimin doğası gereği bazen geçmişte hallolan durumlar zayıf bir şekilde tekrar nüksetmeye çalışabilir, bu gibi bir durum yaşanırsa üçüncü, dördüncü ve beşinci adımlar tekrar uygulanır. Tekrar nüks etme ihtimali göz korkutucu olabilir ama unutmayın siz koca bir ağacı köklediniz, serçe parmağı kadar bir filizi sökmek sizin için artık çocuk oyuncağı olmalı.

Psikolog Yunus Öztürk